Nieuwsbrief Water & Klimaat, september 2023

• Welkom terug!
• Nieuwe gezichten
• Gevolgbeperking overstroming vitale en kwetsbare functies
• Bedrijventerreinen
• Succesvolle derde werksessie leidt tot vervolgstappen in LIFE-IP project 'Community van Stadvergroeners' in Nieuwegein
• Onderzoek: de rol van HDSR in het stedelijke klimaatadaptatie proces
• Leuk om te lezen
• Op de agenda

Na een welverdiende zomervakantie zijn we weer aan de slag. En gelijk werd de urgentie duidelijk van de lokale hitteplannen die we dit najaar opstellen in de gemeenten Woerden, Oudewater en Wijk bij Duurstede. Meer dan 30 graden in september. Niet één dag maar bijna een hele week! Een aantal gemeenten heeft nog geen lokaal hitteplan. We houden hen op de hoogte en hopen volgend jaar ook daar aan de slag te gaan!

Met de gemeenten die al wel een hitteplan hebben wordt binnenkort samen met de Provincie Utrecht de afgelopen zomer geëvalueerd.

Bijeenkomsten

De afgelopen maand zijn er weer interessante bijeenkomsten georganiseerd. Zo was er op 21 september de bijeenkomst 'Regionale afspraken klimaatadaptief bouwen'. Hier werden updates gegeven door verschillende partners en verteld hoe het in de praktijk al wordt toegepast.

Op 9 oktober organiseren we voor afvalwaterketencollega's een netwerkbijeenkomst, om kennis en ervaringen te delen en vooral om elkaar weer eens te spreken.

Themabijeenkomst

Eind oktober treffen we elkaar en de collega’s uit onze buurregio’s in het rivierengebied in een netwerkbijeenkomst georganiseerd door 'Kennis in de Regio x Klimaatbestendige Stad'.

Ondertussen werken we samen met jullie hard aan een nieuwe samenwerkingsovereenkomst (SOK) voor het netwerk, die zal ingaan op 1 januari 2024. Jullie willen graag verder met het netwerk, daar zijn we blij mee! Eind september bespreken de bestuurders aan de Water & Klimaattafel het concept. In december proosten we op de ondertekening van de nieuwe SOK.

Een van de tips voor de nieuwe SOK is om nog beter van elkaar te weten waar we mee bezig zijn, zodat we samen kunnen optrekken en van elkaar kunnen leren. Daarom werken we aan een overzicht dat we actueel willen houden.

Wil je nu al meer kennis over een specifiek onderwerp? Neem dan contact met ons op. Wellicht kunnen wij je al verder helpen.

Sinds juli is het stokje van Charlene Cloo als communicatie adviseur bij het netwerk overgenomen door Josje Kuijpers. Eerder heeft Josje voor HDSR projecten als Gekanaliseerde Hollandsche IJssel en de waterschapsverkiezingen onder haar hoede gehad. Josje woont in Tilburg en is 32 jaar. In haar vrije tijd sport ze graag. Zo doet ze aan crossfit, hardlopen en skeeleren. Ook wandelt ze graag door de natuur en luistert ze regelmatig podcasts. Om de balans te houden geniet ze ook van lekker uiteten gaan en borrelen met vrienden.

Esther Nieuwenhuis stopt dit najaar als procesmanager bij het netwerk. Momenteel vinden gesprekken plaats voor invulling van die functie. Koen heeft aangegeven dat hij in de loop van volgend jaar een nieuwe uitdaging wil aangaan. De vacature voor een nieuwe inhoudelijk manager is onlangs al opengesteld, zodat een warme overdracht binnen het team mogelijk is.

De nieuwe gedeputeerde Has Bakker stelt zich graag voor: "Klimaatadaptatie staat hoog op onze provinciale agenda. We hebben dan ook in het coalitieakkoord afgesproken dat we versneld maatregelen willen uitvoeren om de gevolgen van klimaatverandering op te vangen. De afgelopen jaren heeft de provincie al veel gedaan, denk bijvoorbeeld aan de subsidies voor groenblauwe schoolpleinen. De komende jaren kunnen jullie meer van de provincie verwachten, zo nemen we klimaatadaptatie mee vanaf de start bij alle ruimtelijke ontwikkelingen. Dat vind ik belangrijk, want de plannen die we nu maken en de maatregelen die we nu treffen beschermen toekomstige generaties."

Ten slotte introduceren wij Els Otterman, hoogheemraad bij HDSR. "Sinds de waterschapsverkiezingen is klimaatadaptatie één van de onderwerpen in mijn portefeuille. Daarmee neem ik onze plek aan de Water & Klimaattafel over van hoogheemraad Nanda van Zoelen. Klimaatverandering is voor het waterschap een belangrijk onderwerp. Van oudsher hebben we ons watersysteem ingericht op het afvoeren van water. Klimaatverandering en toenemend watergebruik zorgen ervoor dat we juist veel meer water moeten vasthouden en bergen. Dat heeft effect op hoe we ons gebied inrichten, bijvoorbeeld waar wel of beter niet kunnen bouwen. Daarnaast moeten we ons ervan bewust zijn dat zoet water schaars is en dat we er zuinig mee om moeten gaan. Overheid, inwoners en het bedrijfsleven hebben een gezamenlijke verantwoordelijkheid: iedereen kan iets doen. Zo is er in steden nog veel winst te behalen. Tegels uit een tuin halen draagt bijvoorbeeld direct bij aan hittereductie, water opvangen, biodiversiteit en een mooiere en gezondere leefomgeving. Over onze wateropgaves gaan we graag in gesprek met onze partners. Want uiteindelijk willen we allemaal én met elkaar in 2050 wonen en werken in een klimaatbestendig en waterrobuuste regio."

Afgelopen jaar hebben we ambities bepaald voor de bescherming van vitale en kwetsbare functies in het geval van hoosbuien en overstromingen. Daarbij is  onderscheid gemaakt tussen functies die bij uitval lokale, regionale of zelfs landelijke gevolgen hebben. Vraag is hoe we daar nu in de praktijk mee kunnen werken. Hoe zorgen we er nu voor dat als bij een gemeente een vergunningaanvraag binnenkomt, voor bijvoorbeeld een belangrijk verdeelstation voor elektriciteit of distributiecentrum voor medicijnen, er een belletje gaat rinkelen dat hier extra aandacht besteed moet worden om gevolgen bij een evt. overstroming te beperken? Gemeente Utrecht oefent hiermee en vertelt erover in de themabijeenkomst gevolgbeperking op 17 oktober en de kennisbijeenkomst op 31 oktober.

Met de werkgroep bedrijventerreinen treffen we voorbereidingen voor een inspiratie- en kennisbijeenkomst in november. We willen jullie laten zien wat er allemaal mogelijk is op het gebied van klimaatadaptatie op bedrijventerreinen en goede voorbeelden met jullie delen. Ook zijn we benieuwd hoe jullie dit zien voor de bedrijventerreinen in je eigen gemeente, hoe je daarmee aan de slag wilt gaan en wat je daarbij van ons nodig hebt. We helpen jullie graag!

Samen met provincie, HDSR en LIFE-IP hebben we een brainstorm gehouden. Provincie Utrecht heeft al een eigen werkgroep bedrijventerreinen, HDSR wil voor twee bedrijventerreinen (per jaar) een ‘water simulatiegame’ inzetten en LIFE-IP is op industriegebied Lage Weide bezig met een voorbeeldproject. Dat gaf alvast mooie aanknopingspunten. Er is o.a. gesproken over welke ontwikkelingen we zien in de regio, welke eerdere ervaringen we kunnen gebruiken, en welke middelen we kunnen inzetten om te helpen met het klimaatadaptief maken van terreinen. Maar ook: hoe leggen we de link met andere vakgebieden, zoals bijvoorbeeld economische zaken?

Om daarover door te praten organiseren we in november een bijeenkomst. Hiervoor nodigen we graag collega’s uit die vanuit verschillende werkvelden met bedrijventerreinen aan de slag zijn/willen: klimaatadaptatie, economische zaken, mobiliteit, duurzaamheid, etc. ben je zelf geïnteresseerd of weet je iemand die dit leuk vindt? Mail het ons zodat wij diegene een uitnodiging sturen.

Hoe realiseren we onze groene droom? Wat hebben we hiervoor nodig? En wie doet wat hierin? Op woensdag 6 september gingen de gemeente Nieuwegein, haar bewoners en organisaties samen op zoek naar de antwoorden op deze vragen. Met succes, want de derde en laatste werksessie binnen het LIFE-IP project ‘Community van Stadsvergroeners’ bracht de stappen naar een groener Nieuwegein nog duidelijker in beeld. De bevindingen uit de drie sessies worden samengevoegd in een rapport, deze verschijnt medio oktober. Daarna zullen we de vervolgstappen in kaart brengen.

Life IP

Het project ‘Community Stadsvergroeners Nieuwegein’ is een van de vier LIFE-IP demonstratieprojecten. Netwerk Water & Klimaat heeft een subsidie verkregen vanuit het LIFE-IP Klimaatadaptatie (2022-2027) programma; bestemd voor het versnellen van de uitvoering van klimaatadaptatiemaatregelen. Meer informatie hierover lees je hier.

- Op 21 september zijn we, onder leiding van Sander van der Wal en Léon Collenteur van &Flux, in gesprek gegaan over de afspraken klimaatadaptief bouwen die we twee jaar geleden getekend hebben. Er waren presentaties van een projectontwikkelaar over toepassen van afspraken in de praktijk, van gemeente Nieuwegein over borging van de afspraken en de provincie sprak over pilotwijken. Het ministerie vertelde over de landelijke maatlat en het klimaatverbond over de aanpak van hitte. Tot slot Sweco over hoe om te gaan met vitale en kwetsbare infrastructuur. Later dit jaar spreken we op basis hiervan met elkaar over eventueel actualiseren van de afspraken klimaatadaptief bouwen en behoefte om de afspraken te verankeren en toe te passen.

- Industrievereniging Lage Weide op 18 september gastheer was van de ‘Groene Gezonde Bedrijventerreinen Estafette’. Ze hebben het stokje overgenomen om een bijeenkomst te organiseren waarin bedrijven, overheid en maatschappelijke organisaties samen nadenken over het vergroenen van bedrijventerreinen.

- Vacature beleidsadviseur afvalwaterketen bij HDSR. Lees hier verder: Werken bij HDSR

- Eind dit jaar willen we met jullie op excursie naar de Green Village Delft. Een exacte datum zal geprikt worden op basis van reacties, dus laat het ons weten als je interesse hebt! Voor meer informatie kan je kijken op The Green Village, fieldlab voor duurzame innovatie.

28 september: Challenge klimaatwerkplaats Langstraathofjes in Bunnik. Een challenge waarin we als netwerk aan de slag gaan met een concreet klimaatvraagstuk om zo kennisdeling en co-creatie te stimuleren. Zie de bijgevoegde poster uitnodiging voor meer informatie.

Je kan je inschrijven via de volgende link: https://klimaatwerkplaatsen.nl/?page_id=1437

5 oktober: Webinar CoP Hitte - Na een zomerpauze zijn we weer hard aan de slag met het organiseren van interessante themabijeenkomsten vanuit de CoP Hitte van Samen Klimaatbestendig! Op donderdag 5 oktober van 15:30 tot 17:00 uur staat het eerstvolgende webinar op de agenda.

9 oktober: Netwerkbijeenkomst afvalwaterketensamenwerking bij Yuverta in Houten.

12 oktober: Geïnteresseerden kunnen zich opgeven voor een opfriscursus van H2gO. Veel gemeenten gebruiken deze software als hoofdpost voor telemetrie. Ben je nog onbekend of zou je meer gebruik willen maken van H2gO en ben je benieuwd naar wat er allemaal mogelijk is met H2gO en de regionale hoofdpost? Meld je dan aan voor de opfriscursus H2gO bij Wouter van Tent (wouter.van.tent@hdsr.nl).

17 oktober: Themabijeenkomst Gevolgbeperking overstroming (digitaal).

31 oktober: Kennis in de regio/Klimaatbestendige stad bijeenkomst in Culemborg, samen met drie werkregio’s in het rivierengebied. Leer meer over welke kennis en tools je kan inzetten voor een klimaat robuust Midden Nederland. Lees hier het volledige programma (pdf, 375 kB), en meld je aan!