Handreiking gevolgbeperking overstroming

In de provincie Utrecht zijn afspraken gemaakt om gevolgbeperking gezamenlijk aan te pakken en met dit onderwerp aan de slag te gaan. De urgentie van gevolgbeperking wordt steeds groter. Dit komt doordat overstromingsrisico’s toenemen: enerzijds door klimaatverandering, zeespiegelstijging en bodemdaling en anderzijds door sociaaleconomische investeringen. Het Delta Programma Ruimtelijke Adaptatie (DPRA) benadert hoogwaterbescherming vanuit het principe van de zogenaamde 'meerlaagsveiligheid' bestaande uit:

• preventie (laag 1)
• gevolgenbeperking (laag 2)
• crisisbescherming (laag 3).

Een adequate en goed afgestemde aanpak en organisatie binnen en tussen de drie lagen van meerlaagsveiligheid is nodig, zodat overstromingsrisico’s niet of minder snel toenemen. Daarom wordt momenteel gewerkt aan een handreiking, als hulpmiddel voor gemeenten, waterschappen en beheerders (van o.a. vitale en kwetsbare objecten) om bestaande en nieuwe ontwikkelingen bestand te maken tegen de gevolgen van eventuele overstromingen (gevolgbeperking, laag 2). De handreiking is na de zomer van 2021 in concept gereed.

Focus van de handreiking

De focus van de handreiking is gericht op maatregelen die schade en slachtoffers ten gevolge van overstromingen voorkomen en beperken en op het nemen van inrichtingsmaatregelen / het bieden van handelingsperspectief. Dit geldt voor zowel overstromingen:

• vanuit zee
• vanuit rivieren
• vanuit overige buitenwateren
• als resultaat van een doorbroken regionale kering.

Vitale en kwetsbare functies krijgen specifiek aandacht, want overstroming van deze functies heeft een grote maatschappelijke impact. De handreiking kan gebruikt worden voor het opstellen van de zogenaamde overstromingsrisicoparagraaf in omgevingsvisies en omgevingsplannen en sluit aan op de bestaande werkwijze van gemeenten, waterschappen en de veiligheidsregio’s in de provincie Utrecht.

Hulpmiddelen

Hulpmiddelen in de handreiking om de risico’s voor overstroming van de verschillende functies in beeld te brengen zijn de overstromingskaart, leefbaarheidskaart, waterrisicoprofiel en waterrisicodiagram. HKV heeft ons geholpen met het opstellen van de laatste twee, de waterrisicoprofielen en -diagrammen en een heldere checklist hoe zij zijn te gebruiken.